ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวอำนาจเจริญได้ผลักดันและมุ่งพัฒนาศักยภาพของศูนย์ข้าวชุมชนบ้านหนองลุมพุก ตำบลลือ อำเภอปทุมราชวงศา จังหวัดอำนาจเจริญ ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวให้มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน ภายใต้โครงการพัฒนาศักยภาพกระบวนการผลิตสินค้าเกษตร โดยมีเจ้าหน้าที่จากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวอำนาจเจริญเข้ามาช่วยเหลือ ดูแลอย่างใกล้ชิด จัดอบรมและสัมมนาต่าง ๆ พร้อมให้องค์ความรู้ในการผลิตเมล็ดพันธุ์
นายแสนยา พิมงคล ประธานศูนย์ข้าวชุมชนบ้านหนองลุมพุก เล่าถึงจุดเริ่มต้นในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวส่งศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวอำนาจเจริญคือ คนในชุมชนบ้านหนองลุมพุกประสบปัญหาการขาดแคลนเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพ เกษตรกรบ้านหนองลุมพุกจึงรวมตัวกันก่อตั้งศูนย์ข้าวชุมชนขึ้นมา เพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ดี มีคุณภาพ ใช้เพาะปลูกในแต่ละปี อย่างในปี 2565 นี้ สมาชิกปลูกข้าวหอมมะลิ 105 เพื่อส่งจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ให้กับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวอำนาจเจริญ และ ตลาดทั่วไป
การดำเนินงานของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวอำนาจเจริญในส่วนของ “ต้นน้ำ” หรือ “ด้านเมล็ดพันธุ์” มีการส่งเสริมให้เกษตรกรผลิตข้าวไว้ใช้เอง ส่งเสริมพัฒนาเครือข่ายและผลิตภัณฑ์ข้าวชุมชนให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการผลิตและการตลาดเมล็ดพันธุ์ข้าว รวมไปถึงประสานงานเชื่อมโยงแหล่งเงินทุนเพื่อสนับสนุนการจัดตั้งกองทุนในการจัดซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าว เพื่อนำไปสู่การดำเนินงานในส่วนต่อไป คือ การพัฒนากระบวนการผลิต การแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ (กลางน้ำ) และการกระจายสู่ตลาด (ปลายน้ำ)
นายแสนยา กล่าวเสริมอีกว่า ตั้งแต่เริ่มการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวส่งศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวอำนาจเจริญ จะมีเจ้าหน้าที่ลงมาติดตามเป็นระยะ มีตรวจเมล็ดพันธุ์ทุกขั้นตอน การตรวจตัดพันธุ์ปน และทางกลุ่มจะมีการบริหารภายในกลุ่มกันเอง ไม่ว่าจะเป็นการตรวจแปลง การบันทึกข้อมูล เอกสารต่าง ๆ ซึ่งในส่วนของเอกสารก็ถือว่าเป็นอีกขั้นตอนหนึ่งที่สำคัญมาก จากที่เกษตรกรภายในชุมชนขาดเมล็ดพันธุ์ดี ปัจจุบันศูนย์ข้าวชุมชนบ้านหนองลุมพุกสามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวดี มีคุณภาพ ได้รับการรับรองมาตรฐานโดยเจ้าหน้าที่จากกรมการข้าว ส่งจำหน่ายให้กับศูนย์ฯ ในราคาที่สูงกว่าท้องตลาดทั่วไป ถือเป็นความสำเร็จในการผลิตเมล็ดพันธุ์ และเป็นความภาคภูมิใจของสมาชิกในกลุ่มอีกด้วย
จากการร่วมมือระหว่างศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวอำนาจเจริญ และ ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านหนองลุมพุก ทำให้สมาชิกสามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ได้อย่างมีคุณภาพ ตรงตามเป้าหมายที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวอำนาจเจริญตั้งไว้ ผ่านการรับรองมาตรฐานสินค้าเกษตร ได้รับมาตรฐาน GAP มาตรฐานข้าวอินทรีย์อีกด้วย
